çocuk diş hekimliği
( pedodonti )
Bu bilim dalı 2 temel esasa ayrılır. Birincisi meydana gelmiş sorunları tedavi etmek, ikincisi ise oluşabilecek sorunları önlemek için koruyucu ve önleyici tedavileri uygulamaktır.
Eskişehir Çocuk Diş Hekimliği
Çocuklardaki Diş Problemleri
Darbe; Çocuklarda sıkılıkla rastlanan bir sorundur. Darbe alınan dişte herhangi bir sorun olmasa bile mutlaka diş hekimine danışmak gerekir. Dişlerin canlı dokusu olan ‘’pulpa’’ gelen darbenin etkisi ile canlılığını kaybedebilir. Bu durum geçici veya daimi olabilir. Diş canlılığını kaybettiği zaman ağrıya, abseye veya alttan gelen dişi etkiyecek sorunlara neden olabilir.Çürük; Çocuklarda çürüklerin meydana gelmesinin başlıca nedenleri ballı süt, mama…gibibesinlerin uzun süre (özellikle gece) diş yüzeylerinde kalmasıdır. Bunların dışında yetersiz fırçalama, sağlıksız beslenme, asitli içecekler gelir. Dişlerdeki çürük alan temizlenerek dolgu yapılır ve dişin sağlıklı bir şekilde ağızda kalması sağlanır.
Darbe ile oluşabilen diğer sorunlar dişlerin yerinden çıkması, yer değiştirmesi, damağa gömülmesi olabilir.
Bu durumda da en kısa zamanda diş hekimine gidilmesi gerekir. Yer değiştiren veya gömülen diş yumuşak el hareketleriyle yerine yerleştirilmelidir ve düzenli kontrollerle dişin canlılığı kontrol edilmelidir. Eğer diş ağızdan çıktıysa hemen bir sütün, serumun veya tükürüğün içinde bekletilerek en kısa zamanda (1 saati geçmemelidir) diş hekimine gidilmelidir. Bu durumda dişin yerine tekrar yerleştirilme şansı olabilir.
Kırık; Dişin kırılan parçası kaybolmamışsa, saklanarak diş hekimine götürülmelidir. Kırık parça bonding ajanlar yardımıyla tekrar dişin diğer parçasına yapıştırılabilir. Eğer dişin kırılan parçası bulunamıyorsa, o kırık dişe kompozit dolgularla restorasyon yapılabilir. Bazı kırıklar dolgu ile düzeltilemeyecek kadar büyük olabilir. Bu durumda kompozit veneer uygulaması yapılabilir.
Çocuk Diş Çekimi; Süt veya sürekli dişler yapılacak tedavi ile ağızda kalamayacak bir durumdaysa çekilmesi gerekir.
Süt dişleri çekildikten sonra alttan sürekli diş gelecektir. Sürekli dişin yerini korumak için yer turucu bir aparey yapılması gerekir. Sürekli dişle çekildiklerinde yerlerine başka diş gelmez. Bu gibi durumlarda dişlerin pozisyonlarının, kapanışın ve estetiğin düzgün kalması için ortodontik tedavi gerekebilir ve mutlaka bir diş hekimine danışılması gerekir.
Çocuk Diş Temizliği; Dişlerin üzerindeki bakteri plağının uzaklaştırılması işlemidir. Özellikle diş hekimi ile ilk tanışma randevularında uygulanır ve çocuğun diğer tedavilere ve hekimine alışmasını sağlar.
Süt Dişlerinin Önemi
Süt dişleri de tıpkı kalıcı dişlerde olduğu gibi tedavi edilmelidir. “Nasıl olsa değişecek!” düşüncesiyle bu dişlerin çekilmesi pek çok problemlere neden olur. Süt dişlerin tedavisinin önemini şöyle açıklayabiliriz; süt dişlerinin beslenmede önemi vardır. Çürük dişleri olan çocuklar dişleri ağrıdığı için doğru dürüst yemek yiyemezler. Aynı şekilde dişleri çekilen çocuklar da yemek yiyemedikleri için büyüyüp gelişemezler. Genel vücut gelişiminin yanısıra süt dişleri çenelerin gelişimi için de gereklidir. Çürük ya da diş eti problemi nedeniyle dişleri çekilen çocuklarda çeneler çöker ve yaşlı bir görünüm alır. Dişler konuşmak için gereklidir.
Özellikle konuşmanın öğrenildiği dönemde ön süt dişlerinin eksik olması f,v,s,z,t harflerinin bir alışkanlık haline gelerek ömür boyu yanlış telaffuz edilmesine neden olacaktır.
Her çocuk gülmeyi sever. Güzel bir gülümseme için ise sağlıklı dişlere ihtiyaç vardır.
Güzel görünmek büyük küçük her insanın en doğal isteğidir. Çürük ya da eksik dişleri olan çocuklar çirkin göründüklerini düşünerek psikolojik rahatsızlık duyarlar. Süt dişlerinin bir diğer görevi de alttan gelen daimi dişlerin yerini korumaktır. 10 çocuğun bir sıraya yan yana oturduğunu düşünün. Bunlardan biri kalktığında diğerleri onun yerine doğru kayarak daha rahat otururlar. Yeni bir çocuk gelip de sıraya oturmaya kalkarsa diğerleri sıkışmak zorunda kalacaktır. Aynı şekilde bir süt dişi zamanından önce çekilirse yandaki dişler bu boşluğa doğru kayar. Alttan gelecek kalıcı dişe yer kalmaz. Bu diş diğerlerini sıkıştırır, sonuç olarak çapraşıklıklar meydana gelir. Bununla beraber erken süt dişi çekimi kalıcı dişlerin sürme dönemlerini de değiştirebilmektedir.
Biberon çürüğü, süt dişlerinin sürmesi ile birlikte özellikle üst çenedeki ön bölge kesici dişleri içine alan “yaygın çürük, rapmant çürük” olarak da bilinen özel bir çürük tipidir. Gece yatmadan önce ya da uyku sırasında bebek anne sütü ya da biberon emerse (özellikle biberonla şekerli, bisküvili, ballı veya pekmezli süt bebeğe verilirse ve bu işlem özellikle gece boyunca sürekli olarak tekrarlanırsa) süt ağızda birikerek mikropların dişleri çürütmesi için elverişli bir ortam oluşturur. Ayrıca yalancı emziğe bal, şeker konması etkiyi daha şiddetli hale getirir. Bu dönemde dişlerin mine (dişin en dış tabakası) yapısının daha dirençsiz olması ve özellikle annelerin henüz fırçalamaya başlamak için “erken” olduğunu düşünmesi sonucu oluşan yetersiz ağız bakımı nedeniyle biberon çürüğü oldukça hızlı ilerleyen bir çürük tipidir. Anneler çoğu zaman bu dönemin farkına varılmayacak kadar kısa sürede gerçekleştiğini dile getirmektedirler. Bu nedenlerle özellikle gece beslenmesinden sonra dişlerin temizliğine özen gösterilmelidir. Beslenmenin ardından bir gaz tampon veya tülbent yardımıyla bebeklerin dişlerinin üzerindeki gıdalar silinmelidir ve su içirilmelidir. Gece yatarken biberon ağızda bırakılmamalıdır.
Eğer çocuk diş hekimine erken getirilmez ve durum başlangıç halinde düzeltilmezse, çocuğun üst ön dişleri ardından üst süt azı dişleri ve ilerleyen dönemlerde hemen hemen bütün dişleri çürükten harap olabilir.
Ağız Bakımı-Fırçalama; İlk dişler ağızda görünür görünmez, temizlenmeye başlanmalıdır. Temiz bir tülbent ya da gazlı bez kullanılarak; sabah kahvaltı sonrası ve gece yatmadan önce dişlerin silinerek temizlenmesi gerekir. Diş fırçası kullanımına bebeğin arka dişlerinin çıkmasından sonra başlanabilir. Okul öncesi çocuklarda diş fırçalama için bir teknik önermek ve uygulatmak çok zordur. Bu yaşlarda önemli olan, çocuğa diş fırçalama alışkanlığını kazandırmaktır. Çocuklar diş fırçalar iken çoğu zaman dişlerin görünen ya da kolay ulaşılan yüzlerini fırçalar. Oysa ki mikroplar, dişlerin ara yüzleri ya da çiğneyici yüzeylerinde daha kolay birikir. Bu nedenle fırçalamadan sonra anne-babanın kontrolü şarttır. Okul çağındaki çocuklarda fırçanın diş-diş eti birleşim yerine 45º eğimle yerleştirilip dişlerin görünen yüzeylerini döndürme hareketiyle, daha sonra da dişlerin çiğneyici yüzeylerinin ileri-geri hareketlerle fırçalanması önerilmektedir.
Flor Uygulaması; Günümüzde diş yapısını güçlendirmede etkinliği en çok bilinen madde “fluorid” bileşikleridir. Fluorid dişlerin çürümesini önleyen, dişlerin yapısını kuvvetlendiren bir elementtir. Fluorid diş macunlarının içinde bulunduğu gibi bazı besin maddelerinde de bulunur.Fakat çocuklar çoğu zaman dişlerini fırçalamayı ihmal ettiklerinden dişlerinin çürüğe karşı direnç kazanabilmeleri için yeterli fluorid almamış olurlar. Bu durumun önüne geçebilmek için kliniğimizde profesyonel yüzeyel fluorid uygulamaları yapılmaktadır. Profesyonel yüzeyel fluorid tatbiki sadece diş hekimleri tarafından uygulanılabilen bir yöntemidir. Yüzeyel fluorid uygulaması özellikle dişleri çürümeye meyilli çocuklarda uygulanır. Bu sayede yeterli miktarda fluorid dişler üzerine depolanır ve dişlerin yapısı güçlendirilerek çürüğe karşı dirençli olur.
Yüzeyel fluorid uygulaması her 6 ayda bir yapılırsa ancak etkili olabilir. Bunun için çocuklarınızı her 6 ayda bir düzenli olarak diş hekimine getiriniz.
Fissür Sealent(Fissür Örtücü); Dişlerin çiğneyici yüzeyleri girintili çıkıntılıdır. Bu çukurcuk ve tepecikler pit ve fissürler olarak adlandırılır. Bu bölgeler oldukça dardır ve gıdaların sıkışı temizlenememesi nedeniyle genellikle çürüklerin başladığı yerlerdir. Bu bölgelerdeki gıda ve mikroorganizma birikimini ve buna bağlı olarak çürüğü önlemek amacıyla özel akıcı bir dolgu malzemesi kullanılır. Öncelikle bu bölge tam olarak temizlenir ve fissur sealant dediğimiz akıcı dolgu bu bölgeye uygulanır. Işık ile sertleştirilir ve fazlalıkları düzeltilerek cilalanır. Bu işlem sayesinde tüm çürüklerin yaklaşık %70′ini oluşturan çiğneyici yüzey çürüklerinden korunmak mümkün olur. Normal şartlarda uzun yıllar kullanılabilmekle birlikte özellikle buz çiğneme yada diş gıcırdatma gibi alışkanlıkları olanlarda sık sık kontrol edilmelerinde fayda vardır.
Ağızda ilk kalıcı dişlerin çıktığı dönem uygulama için idealdir. Bu da 6 yaş civarıdır. Diğer azı dişlerinin sürme zamanlarında diğerlerine de uygulanır. Önemli bir nokta kalıcı dişler sürmeye başladıktan kısa bir süre sonra yaptırmanın (1-2 sene içinde) daha iyi olacağıdır. Çünkü süre uzadıkça çürük oluşma ihtimali artar ve fissur sealant yerine dolgu yapmak gerekebilir.
Çürüksüz büyüklerde de uygulanabilmekle beraber, çocuklarda kullanımı daha faydalı ve önemlidir.
Kesinlikle acısız ve çok kolay bir işlemdir.
Yer Tutucu; Erken diş kaybı durumlarında, var olan yerlerin korunarak sürekli dişlerin kaviste düzgün şekilde yerleşebilmelerini sağlamak için kullanılan apareylerdir. Süt dişlerinin erken kaybı ile dişler boşluğa doğru hareket edeceklerdir. Böylelikle çapraşıklık oluşur ve çiğneme, konuşma bozuklukları meydana gelir.
Eğer çocuğunuzun süt dişi çürük veya travmadan dolayı erken kaybedilmiş ise; süt dişi çekim yeri boşluğunun yer tutucularla korunması, çocuğunuzun ileriki yaşlarda ideal bir diş dizisine sahip olması açısından çok önemlidir.
Mükemmel bir gülüşe sahip olmak isteyenlerin tercihi olan Hollywood smile, sağlıklı dişler ve simetrik dudaklara karşılık görülüyor.
devamını oku
Ağız hijyeninin doğru şekilde sağlanmadığı durumlarda, ağız kokusu ile karşı karşıya kalınabilir.
devamını oku
Diş sağlığını korumanın en etkili yolu, dişlerin doğru şekilde fırçalanmasıdır.
devamını oku
Hastaların farklı nedenlerden ötürü kaybettiği dişlerin yerine yeni dişlerin oluşturulması, diş implantıdır.
devamını okuSoru, görüş ve öneri istekleriniz için aşağıdaki iletişim kanallarımızdan iletişime geçebilirsiniz.